KRAKÓW - DZIAŁALNOŚĆ W OKRESIE POWOJENNYM (1945-1950)
W kwietniu 1948 roku J. Kostrzewski zostaje powołany do służby wojskowej w stopniu porucznika. W jej trakcie pełnił obowiązki epidemiologa Krakowskiego Okręgu Wojskowego, organizując jednocześnie pracownię mikrobiologiczną w laboratorium okręgowym i nadzorując jej pracę. Działalność powstałej z jego inicjatywy placówki do dziś kontynuuje Zakład Mikrobiologii Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie. [1] W tym okresie brał także udział w zwalczaniu epidemii tyfusu plamistego w Nowym Targu, jak również ognisk zatruć pokarmowych w Bieszczadach, docierając do Baligrodu, Wetliny i Komańczy konno lub na nartach.
Prof. Władysław Barcikowski tak wspomina spotkanie z J. Kostrzewskim w 1948 roku, w czasie VII Kursu Doskonalenia Oficerów Służby Zdrowia:
Bliżej żyliśmy […] wtedy z Janem Kostrzewskim, późniejszym wiceministrem i ministrem zdrowia, sekretarzem VI Wydziału Polskiej Akademii Nauk, a później Prezesem PAN. Janek imponował nam swą postawą podczas zajęć politycznych. Nie krył się ze swą przynależnością do AK, zadawał dużo pytań, odważnie dyskutował. Niesłusznie otrzymał drugą lokatę zamiast pierwszej, którą niezasłużenie przyznano mnie.… […] My, żonaci, skromnego Jasia, kawalera, wprowadzaliśmy w świat.” [2]
Po zakończeniu służby wojskowej, w lipcu 1949 roku, wraca do Kliniki Chorób Zakaźnych. Pracuje tam do roku 1950. Jednak nadal jego podstawowym miejscem pracy pozostawał Zakład Wyrobu Surowic i Szczepionek Państwowego Zakładu Higieny w Krakowie. Początkowo zajmował stanowisko adiunkta, by od 1 sierpnia 1949 roku objąć stanowisko kierownika działu wyrobu szczepionek przeciw durowi wysypkowemu, a także zastępcy Kierownika Zakładu. Przez rok prowadził też, jako wolontariusz, ćwiczenia z mikrobiologii lekarskiej dla studentów Wydziału Lekarskiego UJ.
[1] http: //www-legacy.su.krakow.pl/htm/kliniki/38.htm
[2] Władysław Barcikowski, Wspomnienia z lat 1944-1982; Archiwum Historii i Filozofii Medycyny, Supl. Zeszyt 3, str. 83; Szczecin, 1995.
Prof. Józef K. Kostrzewski (w środku) z zespołem Kliniki Chorób Zakaźnych; Jan Kostrzewski stoi pierwszy po lewej.
W grudniu 1947 rozpoczyna pracę w Klinice Chorób Zakaźnych, kierowanej przez jego stryja, prof. Józefa Karola Kostrzewskiego, początkowo na stanowisku asystenta, a potem starszego asystenta.
Od sierpnia do listopada 1945 roku pracował równocześnie, jako wolontariusz, w Klinice Chorób Skórnych Uniwersytetu Jagiellońskiego. W grudniu 1945 roku został zatrudniony w Klinice Chorób Wewnętrznych na stanowisku asystenta - wolontariusza; pracował tam do lutego 1947 roku. Prowadził ćwiczenia ze studentami, przygotowując jednocześnie pracę doktorską pod kierunkiem prof. Tadeusza Tempki. Tytuł doktora medycyny nadano J. Kostrzewskiemu w 1948 roku, na podstawie rozprawy „Znaczenie układu siateczkowo-śródbłonkowego w zimnicy”. Dokonał w niej oceny zmian zachodzących w szpiku kostnym u osób sztucznie zakażonych krwią ludzi chorych na postać malarii nazywanej trzeciaczką.
Zakład Produkcji Szczepionek - J. Kostrzewski w gronie współpracowników
Sprawozdanie J. Kostrzewskiego - Komisarza Zakładu im. O. Bujwida, z sierpnia 1945 r.
1 lipca 1945 roku J. Kostrzewski został zatrudniony w Zakładach Produkcji Surowic i Szczepionek im. O. Bujwida w Krakowie, na stanowisku adiunkta. Od 1 sierpnia do 31 października 1945 roku pełnił obowiązki Komisarza Zakładów, z zadaniem nadzorowania produkcji szczepionek i surowic.